Radny Lewandowski: "Osielsko jest specyficzne i w pewnych obszarach wychodzi przed szereg"

W drugiej połowie stycznia Urząd Gminy Osielsko opublikował projekt strategii rozwoju naszej gminy (więcej przeczytasz tutaj). My poprosiliśmy wszystkich naszych radnych o ocenę tego dokuementu. Dotychczas zabrane głosy w tej sprawie można przeczytać tutaj. Poniżej publikujemy fachowe stanowisko radnego Krzysztofa Lewandowskiego.

Dlaczego strategia powstała?

Elementem kluczowym do udzielenia odpowiedzi, czy Strategia Rozwoju Gminy Osielsko do roku 2020+ jest dokumentem: dobrym lub może złym, czy też jest przygotowana w zgodzie ze sztuką, czy też nie grzeszy starannością, jest określenie jej statusu prawnego. W obecnym stanie ustrojowo-prawnym strategia rozwoju gminnego odnajduje swoje umocowanie w dwóch aktach: ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1515 z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2014 r., poz. 1649 z późn. zm.). To właśnie z treści tych przepisów można wysnuć istotę opracowania i uchwalenia gminnych strategii rozwoju, w tym także Strategii Rozwoju Gminy Osielsko do roku 2020+ .

Brak odwołania do podstaw prawnych

Przy tej okazji pojawia się poniekąd pierwsza negatywna uwaga co do opracowania treści Strategii. Jest bowiem tak, iż każda działalność administracji publicznej, ujęta jest w dane ramy prawne. Innymi słowy każda aktywność administracji wymaga podania podstaw prawnych. Dotyczy to także opracowania Strategii. Należy zauważyć, iż ta wada nie stanowi przesłanki w uznaniu Strategii za dokument nieważny z punku widzenia praworządności działania administracji, gdyż w szczególe podstawy te zostaną wskazane w treści stosownej uchwały Rady Gminy. Jednak uważam, że brak ich bezpośredniego wyartykułowania w treści projektu Strategii może stanowić istotny czynnik utrudniający poznanie istoty Strategii, nie każdy przecież wie gdzie jej poszukiwać.

Struktura jest prawidłowa

Kolejną kwestią pozwalająca ocenić Strategię jest przyjęta konstrukcja opracowania, jej struktura, którą z wszech miar należy uznać za prawidłową. Zarówno w aspekcie opracowania jej przez podmiot zewnętrzny i jej oparcie o uwagi społeczeństwa, jak i przyjętej formuły konstrukcyjnej (poziomów planowania) Strategia odpowiada przyjętym standardom. Należy jednak zaznaczyć, iż to nie przyjęta forma przesądza o jej przydatności a jedynie jej treść. Przy tej okazji ujawnia się druga zasadnicza ułomność. Mianowicie, jak już Pan Redaktor raczył zauważyć, w jej opracowaniu wzięła udział tylko nieznaczna część Mieszkańców (pisaliśmy o tym tutaj - przyp. red.). Ufam, iż w związku z konsultacjami społecznymi w sprawie Strategii ten stan rzeczy ulegnie derogacji.

Strategia może nie spełniać oczekiwań mieszkańców, choć z perspektywy urzędu jest dobra

Określenie istoty Strategii ułatwi ocenienie jej wartości. Pan, Panie Redaktorze, określił ten dokument jako nadrzędny instrument zarządzania rozwojem Wspólnoty Osielska, którego treść będzie odgrywała kluczową rolę w podejmowaniu decyzji przez władze gminne (tak napisaliśmy w liście do radnych prosząc o opinię - przyp. red.). W tym stwierdzeniu jest dużo prawdy, choć nie w pełni wyrażonej trafnie. Słuszność Pańskiego stwierdzenia przejawia się w tym, iż Strategia Rozwoju Gminy Osielsko do roku 2000+, w obecnym porządku prawnym, stanowi plan wyznacznik, polityki rozwoju Gminy, głównie poprzez aktywność władzy publicznej i jej administracji, jest instrumentem, który ma gwarantować sprawne funkcjonowanie całej Wspólnoty. Z tym się zgadzam w pełni, nie mogę natomiast przyznać racji, iż ten dokument jest nadrzędnym. Nie posiada bowiem on waloru normatywnego, powszechnie obowiązującego prawa o bezwzględnej wykonalności. Stanowi za to źródło danych o informacyjnym i pomocniczym charakterze przy urzeczywistnianiu ogólnego kierunek rozwoju Wspólnoty, w sposób pośredni określający sposób działania, prawa i obowiązki adresatów, które do tego mogą być kształtowane w szczególe w sposób najbardziej adekwatny do panującej sytuacji i potrzeb. Z treści projektu Strategii, wynika, iż przymioty te w pełni mogą zostać jej przypisane. W konsekwencji tego mamy stan taki, iż Strategia z punktu widzenia Urzędu Gminy jest dokumentem dobrym, zaś w przypadku społeczności, ze względu na dużą enigmatyczność jej treści, może ona nie spełniać oczekiwań Mieszkańców lub budzić wręcz obawy.

Ten dokument musiał powstać

Istotę Strategii oddaje jednak w pełni potrzeba jej powstania, która determinowana jest głównie ubieganiem się o tak potrzebne Gminie środki zewnętrzne, konkretnie Unii Europejskiej. W praktyce bowiem fundusze europejskie dostępne są tylko jednostkom, które uchwaliły takowe strategie rozwoju. Należy przy tym podkreślić, iż Strategia w Naszej Gminie jest swoistym novum, dotychczas nie stosowanym, dlatego pomimo jej pewnych niedoskonałości należy ją uznać, może nie za duży sukces, ale pierwszy mały, ale jakże ważny, krok w lepszą przyszłość Wspólnoty.

Treść strategii uważam za właściwą

Na końcu, co nie znaczy najmniej ważne, odniosę się do treści Strategii, jej strony merytorycznej, której ostateczny kształt, może nie tyle jest uzależniony, co powinien komponować się ze strategiami wyższego poziomu administracyjnego podziału kraju. W tym też względzie wydaje się, że treści te są paralelne i zbieżne w swoich priorytetach, wykazują przy tym daleko idącą abstrakcyjność i powiązanie z przypisanymi na danym poziomie zadaniami publicznymi wykonywanymi przez daną jednostkę samorządu terytorialnego. Zastosowano zwroty kluczowe, które dają możliwości elastycznego zarządzania i rozwoju, swoistą swobodę, z którą związane są nie tylko korzyści, ale także określone zagrożenia, choćby w postaci urzędniczego swobodnego uznania, ale w końcu po co mamy społeczną kontrolę? Jakkolwiek generalnie uważam treść Strategii za właściwą i korzystną dla Wspólnoty, o tyle widzę potrzebę umieszczenia w niej kilku zmian, mocniejszego wyartykułowania pewnych kwestii, a które już zgłaszałem. Jak dotąd nie zostały one jednak w pełni zaakceptowane przez jej Autorów, może w ramach konsultacji uda mi się je przeforsować.

Gmina Osielsko wychodzi przed szereg

Szczególnie niekorzystnie odczytuję uśrednianie danych o stanie Gminy do poziomu powiatu, które zwłaszcza w zestawieniu z misją Gminy, która brzmi: Gmina Osielsko zapewnia mieszkańcom warunki życia i zaspakajania potrzeb wspólnoty, na wysokim poziomie, może być przyczyną odmowy przyznania dotacji. Czyż nie jest powszechnie wiadomo, że Osielsko jest specyficzne i w pewnych obszarach wychodzi przed szereg powiatu i województwa, więc skoro mamy już wysoki poziom to po co mamy jeszcze go zwiększać ponad średnią powiatu? Wydaje się zatem bardziej adekwatne sformułowanie tak misji, aby ten wysoki poziom miałby być odpowiedni do potrzeb i oczekiwań Mieszkańców, którzy znacznie przekraczają średnie potrzeby sąsiednich Wspólnot.

Koszty w normie

Zanim przejdę do podsumowania, pragnę jeszcze odnieść się do sprawy kosztów opracowania Strategii. Cena za nią może nie jest mała, ale proszę zauważyć, iż są Gminy, które na opracowanie strategii wydały znacznie więcej, bo nawet i 40 tyś PLN, a ich treść nie odbiega od Naszej. Dokonując pobieżnej analizy kosztów kilku losowo wybranych Gmin, oscylują one średnio w granicach 25-30 tyś złotych, więc mieścimy się w normie.

Podsumowując...

W konkluzji podkreślam, iż Strategia Rozwoju Gminy Osielsko do roku 2020+ może i jest mało innowacyjna a przy tym bardzo abstrakcyjna, posiada słabostki, ale jest warunkiem koniecznym do zdobycia zewnętrznych środków na dalszy dynamiczny, według naszych potrzeb i oczekiwań, rozwój Osielska. W mniejszym stopniu Strategię postrzegam jako narzędzie profesjonalnego zarządzania Gminą, gdyż w tym zakresie z całą pewnością, co też podkreśla Strategia, większą rolę odgrywać winno społeczeństwo obywatelskie. Zatem słuszna jest teza Radnego Leszka Kuziaka (można przeczytać tutaj - przyp. red.), który zauważył, iż na pytanie czy jako Gmina zmienimy się na lepsze ze sprawą tej Strategii? Odpowiedź jest rzeczą wtórna, gdyż to My Mieszkańcy Osielska będziemy o tym decydować. To w Naszej mądrości i aktywności tkwi misja, wizja i cel, dokąd zmierzamy jako Wspólnota Samorządowa.

tytuł, śródtytuły, lead i zdjęcie od redkacji